Νικολέττα Παινέση: «Το Τραύμα»

Η ζωή στο πέρασμά της αφήνει τραύματα. Άλλες φορές οι συνέπειες τους είναι πιο ήπιες και άλλες καταστροφικές. Το τραύμα σε ακολουθεί σε όλη σου την ζωή, αν το αφήσεις να σε ελέγχει, τότε γίνεται η σκιά σου και σε  αποδυναμώνει λίγο-λίγο. Αν το επανοηματοδοτήσεις και κάνεις το τραύμα σου μάθημα ζωής  και ταυτόχρονα  αιτία ανασυγκρότησης της προσωπικότητας σου, τότε ξεπερνάς τον κίνδυνο της σκιάς του τραύματος σου. Δεν είσαι το τραύμα σου, αλλά ένα κομμάτι του εαυτού σου απαρτιώνεται κι από αυτό. Εσύ πατάς το κουμπί για το πώς θα το χρησιμοποιήσεις υπέρ ή  κατά σου.

Πολλές φορές ακούμε τη λέξη “τραύμα” ή τη φράση “μου άφησε παιδικό τραύμα”. Γνωρίζουμε άραγε τι είναι και γιατί χρησιμοποιούμε αυτή τη λέξη; Ας εξετάσουμε βαθύτερα το νόημα και τη χρήση της.

Τι Είναι το Τραύμα;

Η λέξη “τραύμα” προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη “τραῦμα”, που σημαίνει πληγή. Στη σύγχρονη ψυχολογία, αναφέρεται σε μια συναισθηματική και ψυχολογική απόκριση σε ένα έντονα αρνητικό γεγονός που προκαλεί μεγάλη αναστάτωση και δυσφορία. Ένα τραύμα μπορεί να είναι αποτέλεσμα ενός σοβαρού ατυχήματος, φυσικής ή συναισθηματικής κακοποίησης, ή ακόμα και της απώλειας ενός αγαπημένου προσώπου.

Παιδικά Τραύματα

Τα παιδικά τραύματα είναι ιδιαίτερα σημαντικά, καθώς οι εμπειρίες της παιδικής ηλικίας διαμορφώνουν τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο και τους εαυτούς μας. Τα παιδικά τραύματα μπορεί να προκύψουν από διάφορες καταστάσεις, όπως:

– Κακοποίηση ή παραμέληση: Φυσική, συναισθηματική ή σεξουαλική κακοποίηση αφήνουν βαθιά ψυχικά σημάδια.

– Οικογενειακές συγκρούσεις: Συχνές διαμάχες, διαζύγια ή η παρουσία γονέων με ψυχικές ασθένειες μπορεί να δημιουργήσουν ένα αίσθημα ανασφάλειας.

– Απώλεια: Ο θάνατος ενός γονέα ή ενός σημαντικού ατόμου στη ζωή του παιδιού.

Αντιμετώπιση και Επανοηματοδότηση

Το τραύμα μπορεί να αντιμετωπιστεί και να επανοηματοδοτηθεί με διάφορες προσεγγίσεις:

Αντιμετώπιση

– Ψυχοθεραπεία: Μέθοδοι όπως η Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT) και η Θεραπεία μέσω της Αποκατάστασης των Ματιών (EMDR) βοηθούν το άτομο να επεξεργαστεί τις τραυματικές εμπειρίες και να μειώσει τα συμπτώματα.

– Φαρμακευτική Αγωγή: Σε περιπτώσεις έντονου άγχους ή κατάθλιψης, η χρήση αντικαταθλιπτικών ή αγχολυτικών μπορεί να είναι αναγκαία.

– Υποστηρικτικές Ομάδες: Η συμμετοχή σε ομάδες υποστήριξης μπορεί να προσφέρει το αίσθημα της κοινότητας και της κατανόησης.

Επανοηματοδότηση

– Αναδόμηση της Ιστορίας: Μέσω της ψυχοθεραπείας, το άτομο μπορεί να επαναπροσδιορίσει τις τραυματικές αναμνήσεις, βλέποντας τον εαυτό του ως επιζώντα και όχι ως θύμα.

– Ανάπτυξη Νέας Προοπτικής: Ενθαρρύνεται το άτομο να δει το τραυματικό γεγονός μέσα από μια νέα προοπτική, αναγνωρίζοντας τη δύναμη και την ανθεκτικότητά του.

– Ενσωμάτωση στην Προσωπική Ταυτότητα: Το τραύμα μπορεί να γίνει μέρος της ιστορίας του ατόμου χωρίς να είναι το κεντρικό στοιχείο της ταυτότητάς του.

Συνοψίζοντας χρησιμοποιούμε τη λέξη “τραύμα” για να περιγράψουμε τις βαθιές πληγές που αφήνουν τα δύσκολα γεγονότα στη ζωή μας. Είναι ένας τρόπος να εκφράσουμε την ένταση της εμπειρίας και την επίδρασή της στην ψυχική μας υγεία. Αναγνωρίζοντας το τραύμα, δίνουμε ελπίδα για θεραπεία και ανάρρωση.

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι το ψυχικό τραύμα, ιδιαίτερα όταν είναι παιδικό, δεν χρειάζεται να καθορίζει για πάντα τη ζωή μας. Με τη σωστή υποστήριξη και τις κατάλληλες θεραπείες, μπορούμε να επαναπροσδιορίσουμε την εμπειρία μας και να προχωρήσουμε προς μια υγιή και ισορροπημένη ζωή.

Η ζωή θα σου φέρει από μόνη της δυσκολίες. Είναι δική σου ευθύνη να δημιουργήσεις χαρά.

“Milton H. Erickson”

Eπιμέλεια:

Παινέση Νικολέττα

Ψυχολόγος, MSc