Νικολέττα Παινέση: Παγκόσμια Ημέρα για την Πρόληψη και τη Θεραπεία της Παιδικής Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης, της Κακοποίησης και της Βίας

Η Παγκόσμια Ημέρα για την Πρόληψη και τη Θεραπεία της Παιδικής Σεξουαλικής Εκμετάλλευσης, της Κακοποίησης και της Βίας μας υπενθυμίζει ότι εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο πέφτουν θύματα πράξεων που τραυματίζουν ανεπανόρθωτα τη σωματική και ψυχική τους υγεία. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), το μεγαλύτερο ποσοστό των κακοποιητών, πάνω από 70%, προέρχεται από το στενό οικογενειακό περιβάλλον, γεγονός που κάνει τη θυματοποίηση ακόμη πιο τραυματική, ενώ μόνο ένας μικρός αριθμός των δραστών είναι εντελώς άγνωστοι στα παιδιά. Αυτή η ημέρα μας καλεί να θυμηθούμε ότι τα παιδιά έχουν δικαιώματα, και η προστασία της σωματικής και ψυχικής τους ακεραιότητας οφείλει να είναι η απόλυτη προτεραιότητα κάθε κοινωνίας.

Η παιδική κακοποίηση μπορεί να λάβει πολλές μορφές, όλες εξίσου επιζήμιες για την ανάπτυξη του παιδιού. Η σωματική κακοποίηση αφορά τραυματισμούς από χτυπήματα, εγκαύματα ή άλλες βίαιες πράξεις που προκαλούν πόνο και βλάβες. Η σεξουαλική κακοποίηση περιλαμβάνει κάθε ανεπιθύμητη σεξουαλική επαφή ή έκθεση, η οποία συχνά αφήνει το παιδί με ενοχές, φόβο και βαθιά ψυχικά τραύματα. Η συναισθηματική κακοποίηση εκδηλώνεται μέσω λεκτικής βίας, εξευτελισμού, παραμέλησης συναισθηματικών αναγκών ή διαρκούς υποτίμησης, κλονίζοντας την αυτοεκτίμηση και την ψυχική ισορροπία του παιδιού. Τέλος, η παραμέληση αφορά τη συστηματική έλλειψη φροντίδας σε βασικές ανάγκες, όπως τροφή, υγεία, ένδυση και ασφάλεια, αφήνοντας το παιδί εκτεθειμένο και ευάλωτο.

Από όλες αυτές τις μορφές, θα σταθούμε στην συναισθηματική παραμέληση, η οποία  συχνά δεν αφήνει εμφανή σημάδια, αλλά τα τραύματά της είναι εξαιρετικά επώδυνα και μακροχρόνια. Είναι η σιωπηλή απουσία της αγάπης, η έλλειψη του βλέμματος που θα καθησυχάσει, της λέξης που θα ενθαρρύνει, της αγκαλιάς που θα προσφέρει ασφάλεια. Η ψυχή του παιδιού, αποστερημένη από τη στοργή, μοιάζει με έναν κήπο που δεν ποτίστηκε ποτέ – ξηρός και γεμάτος ρωγμές. Ένα παιδί που μεγαλώνει μέσα στη συναισθηματική αδιαφορία κουβαλά αυτές τις πληγές στην ενήλικη ζωή του, προσπαθώντας να βρει στο μέλλον ό,τι δεν του δόθηκε ποτέ στο παρόν.

Η καθιέρωση τέτοιων ημερών αποτελεί έναν ηχηρό και αναγκαίο αφυπνιστικό σταθμό για την κοινωνία. Μας καλεί να μιλήσουμε ανοιχτά για τη σιωπή, να προστατεύσουμε τα παιδιά από κάθε μορφή βίας και να δημιουργήσουμε ένα ασφαλές περιβάλλον όπου θα μπορούν να μεγαλώσουν με αγάπη, σεβασμό και αξιοπρέπεια. Αποτελεί φόρο τιμής στα θύματα και μια δέσμευση να χτίσουμε έναν κόσμο όπου κανένα παιδί δεν θα ζήσει τη φρίκη της κακοποίησης.

Και αν η παιδική ψυχή είναι ένας κήπος γεμάτος ελπίδα, ας γίνουμε οι φύλακές του. Ας σβήσουμε τη βροχή της θλίψης με φως, ας φυτέψουμε σπόρους φροντίδας σε κάθε γωνιά της γης. Γιατί κάθε παιδί είναι μια υπόσχεση για το αύριο – και το αύριο ανήκει σε εκείνους που το προστατεύουν σήμερα.

Νικολέττα Παινέση, 

Ψυχολόγος, MSc